Тән сихәтләнсен өчен гадәти мунча керүгә кайберәүләр әллә нинди “яңалыклар” өстәп җибәрә. Имеш, алар сәламәтлекне ныгыта һәм тәнне аруландыра. Кайбер гамәлләр организм өчен файдасыз гына булса, аерым берләре зыян да китерергә мөмкин. Шундый очракларны карап үтик.
Экзотик себеркеләр
Күбебез өчен мунча керү ул тиз генә чайканып чыгу түгел, ә озак итеп, ләүкәгә утырып хуш исле себерке белән чабыну. Каен яки имәннән ясалган гади себеркеләргә кешеләр еш кына төрле үләннәр кушып җибәрергә яраталар. Халык медицинасында кулланыла торган шифалы үләннәр чабынган вакытта үз көчләрен югалта, яки алар бик начар тәэсир итә. Мондый хәл мунчадагы эсселек һәм дымлылык белән бәйле.
Мәсәлән, ромашка. Ул ялкынсынудан ярдәм итә, аның чәе тынычландыра, диләр. Әмма аның аллергия барлыкка китерү үзлеге бар. Шуңа күрә аны себеркегә кушып җибәрү тыела.
Сәрви куагы (акация) һәм камыр агачы (боярышник) кушып ясалган мунча себеркеләреннән исә файда да, зыян да юк. Аларның бөтен дәвалау көче яфракларында түгел, ә чәчәкләрендә һәм җимешләрендә.
Өрәңге себеркеләреннән дә зур шифа көтмәгез. Аларның канада төре генә организмга файдалы, ә башкалары берничек тә тәэсир итми. Кайбер сатучылар өрәңге миллеге дип яфраклары белән аңа охшаган чинар агачын (платан) кушып җибәрәләр. Әлеге ботаклар файдасыз. Өстәвенә, алар дым тарта һәм мунча кергән вакытта шактый авырая. Шул рәвешле тәндә яралар да калдырырга мөмкин.
Колмак (хмель) яки наркотик матдәләре булган киндер (конопля) себеркеләр белән мунча керү парланган һәм изрәгән организмга җиңел тәэсир итә. Алар белән чабынгач, йоклыйсы килә, баш әйләнә. Бу мунчада егылу, исерүгә яки тагын да куркынычрак хәлләргә, мәсәлән, пешүгә китерүе ихтимал.
Резин башлык
Кайбер шаяртырга яратучы кешеләр “мунчага башлык киеп керергә кирәк” дигәнне үзләренчә аңлап, су коена торган башлыкны киеп керәләр. Бу гамәл сәламәтлеккә шактый зыян китерә. Башны кысып торучы башлык эсселектә тизләнгән кан әйләнешен тоткарлый. Кан йөреше әкренәю баш авырту, хәлсезлек китереп чыгара. Бу исә мунчаның бөтен сихәтен ала.
Хуш исле пар
Мунча керүнең бөтен серләрен белеп бетергән кешеләр кызган ташка теләсә нинди хуш исле майлар салмаска куша. Сулыш юлларын дәвалаучы һәм сәламәтләндерүче майлар дөрес кулланылмаган очракта начар тәэсир итә. Мунча ташына су кушылган майны сипсәң дә, югары температурада ул янып китәргә мөмкин. Шуңа мунча керүче хуш исләр урынына янган май исен генә тоячак. Шундый хәлләрдән сакланыр өчен эфир майларын киң савытка салып, мунча миче белән янәшә куярга кирәк. Әкрен генә кызып ул һаваны файдалы матдәләр белән баетачак. Мунчаның агач киштәләренә, ләүкәгә, агач диварларга май кушылган суны ышку да шундый ук нәтиҗә бирә.
Мунчадан соң сихәтләндерә торган чәйләр
Парланып, чабынып, юынып чыкканнан соң өстәлдә тәмле чәй дә көтсә, гади көн дә матур бәйрәмгә әйләнергә мөмкин. Мунча кереп чыкканнан соң нинди чәйләр аеруча файдалы соң?
Ромашканы себеркегә кулланырга ярамаса да, мунча кереп чыкканнан соң бу чәчәктән ясалган чәйне эчү, киресенчә, файдалы гына булыр. Бер балкашыгы кипкән ромашка чәчәкләрен 200 мл кайнап кына чыккан су белән 20-25 минут төнәтәләр.
Юкә чәчәгеннән ясалган чәй дә тәме һәм файдасы ягыннан алдагыларыннан калышмый. Бер балкашык чәчәккә 200 мл кайнаган су салып, 15-20 минут төнәтәләр.
Мунчадан соң тәнегез генә түгел, җаныгыз да сихәтләнсен!
Алсу Сәлах (http://caydaq.tatar/munchadagi-ing-magnasez-eshlar/)