“Сиңа Айдар “әни” дип әйтә, ә мин әйтсәм ярыймы?” дип кайчандыр рөхсәт сораган Милана үзгәрде дә куйды. Биш яшьтә түгел шул инде ул, 15тә. Хәзер әнә телефонына да “мама” дип түгел, “ма” дип кенә язып куйган. Ә бит Алсу аны үз кызыдай күргән иде. Булмады…
Беренче ире белән аерылышу газабын бик авыр кичерә Алсу. Нервылары какшап, хастаханәдә дә ятып чыга. Менә шунда шәфкать туташы булып эшләгән Зина ханым аны улы белән таныштыра. “Минем улым да ялгыз: аерылган, кызы бар, әмма ул әнисе белән яши. Синең дә улың бар. Бәлкем, танышып китәрсез. Эчми, тартмый, хатын-кызга кул күтәрми. Әмма аңа матурлар ошый. Ә син нәкъ шундый. Татар кызлары әйбәт, тырыш булалар. Әгәр бергә була калсагыз, балаңа да сүз әйтмәбез”, ди Зина, Алсуны ымсындырып. Менә шулай таныша яшьләр. Андрей аны бер күрүдә ошата. Зифа буйлы, кара тутлы, зәвык белән киенә белгән Алсу ошатмаслык түгел лә! Өстәвенә ягымлы да, һичкайчан кешегә тавыш күтәрмәс. Андрей да биш яшьлек Айдарны үз баласы кебек кабул итә. Дусларыннан да читенсенми: аларга, минем улым, ди. Менә шулай бер ел тирәсе яшәгәч, Андрейның беренче хатыныннан хәбәр килеп төшә. “Кызыңны үзең кара, мин аны тәрбияли алмыйм. Синдә яшәсен”, ди. Шулай итеп, Милана әтисе гаиләсенә кайта. Кызның әнисе исә, берничә елдан яшьрәк егеткә кияүгә чыгып, ике бала таба. Кызы барлыгын оныта. Дөрес, эчү белән мавыкмый. Аның борчуларсыз, бала елауларын ишетмичә генә яшисе килә. Ә менә яшь ир аны үзгәртә дә куя: баланы да берне түгел, икене таба. Милана да яңа әнисе Алсуга бик тиз ияләшә. Танышуның икенче көнендә үк: “Сиңа әни дип әйтергә ярыймы?” дип сорый.
Алсу кечкенә Милананы үзе барган бер җирдән дә калдырмый. Бакчага чәчен үреп озата, кибеттә берәр матур кием күрсә, аны сатып алу ягын карый. Әни белән кыз әнә шулай уртак тел табып, ун ел бик матур итеп яши. Ә уртак баланы ире теләми. Милана әнисе белән ун елга 3-4 тапкыр гына очраша. Анысы да – кызның теләге. “Кызык өчен генә Интернеттан әнине эзләп карыйк әле”, дип башлый ул сүзен. Ә әнисе: “Син бик чибәр”, дип язып җибәрә. Менә шуннан соң гына күрешәләр. Әмма ул очрашу бернәрсәне дә үзгәртми. Кыз белән ана арасында мөнәсәбәтләр җылына алмый. Тыныч кына яшәп яткан гаиләдә күңелсезлекләр су коенырга барудан башлана. Милана, әтисе белән комлыкта кызынып ятканда, үзе яшендәге кыз белән таныша. Ә ул әнисе белән килә. Менә шулай итеп, ике ят гаилә аралаша, кунакка йөри башлый.
Үз фирмасын булдырган Анжела, тора-бара, Андрейга эш тәкъдим итә. Тегесе каршы килми. Чөнки ике эштә эшләргә җае бар. Шулай итеп, ул бай хатынның шоферына әйләнә. Командировкалар дип ерак сәфәрләргә чыгып китә башлый. Баксаң, алар икәүләшеп ял итеп яталар икән. Өч балалы ялгыз хатын Анжела Андрейның башын әйләндерүнең төрле юлларын таба. Әле хатыныңа бүләккә дип затлы күлмәкләр, әле кызына кыйммәтле телефоннар биреп җибәрә, әле тәмле ризыклар белән сыйлый. Әмма Андрейның хезмәт хакын гаиләсенә алып кайтып биргәне юк. Мин аны банкта саклыйм, дип аклана. Алсуның да холкы, киенү рәвеше ошамый башлый. Анжеланың зәвыгындагы киемнәрне алырга куша. Ә башкасына акча бирми. Буй-сыны да аныкы кебек булырга тиеш. Тазарырга һич тә ярамый. Алсу исә, иремә ярыйм дип, диета тота, күнегүләр ясый. Синең ирең кирәкми миңа, дип йөргән Анжеланың көннәрдән бер көнне теле ачыла. “Без бергә булачакбыз, мине ул барыбер син – авыл кызына алыштырмаячак, мин әле бит бай да”, дип рәнҗетә. Алсуның беркайда эшләмәве дә борчый башлый. Хатының өеңдә тик ята, дип Андрейны котырта. Тегесе өенә кайтып, Алсуны ачулана, күп акча эшләргә куша.
Гаиләдә тынычлык югала, Андрей Алсуны күралмаска әйләнә. Башта хыянәт итүен инкяр итсә, хәзер бер нәрсәне дә яшерми. Алсу янында сөяркәсе белән телефоннан сөйләшә, өенә кайтмыйча калган көннәре дә байтак. Матур сүзләр әйтү турында әйткән дә юк. Милана да әни дигән сүзне әйтми башлый. Теге хатын әле телефонына, әле “ВКонтакте”дагы сәхифәсенә: “Алсу синең әниең түгел. Ник ул бер җирдә дә эшләми? Әгәр “әни” дип әйтсәң, сиңа чыгарылыш кичәсенә бернинди күлмәк тә булмаячак, фәлән әйберне алмаячакмын”, дип яза. Милананың да тәкъдим иткән әйберләрдән коры каласы килми. “Мин аңа “әни” дип әйтмим, телефонда да ул “ма” дип кенә язылган. Әти Сезне ярата, Алсу белән гел талашалар”, дип җавап бирә. Монысы гына җитмәгән, Андрейның әнисенә дә Алсуны хурлап тора. “Өегездә яшәтмәгез, баласы белән асрап ятмагыз”, ди. 9 нчы сыйныфны тәмамлаган Милананы үз районнарындагы техникумга урнаштыра. Үзенең ике катлы йортында яшәтә. Миланада
Алсу тыйнаклык тәрбияләргә тырышса, Анжела аны тәмәке тартырга өйрәткән, кыйммәтле шәрабләр тәкъдим итә башлаган. Уку елы башланып кына китсә дә, инде шактый егетләр белән танышып өлгергән. Бу хакта техникумда шелтәләр дә булгалаган. Алсу әлеге хәлләрне башта бик авыр кичерә. Беренче ирен дә шул хыянәт аркасында югалткан иде бит. Язмыш тагын кабатлана. Андрейдан китәр иде дә, фатир арендаларга акчасы юк, улы Айдарның быел БДИ бирәсе бар. Репетитор өчен түли. Хисапчы булып бер фирмага урнаша, буш вакытларында байларның өен җыештырырга йөри. Әлегә түзә Алсу. Бәлкем, ирем акылына килер, дип сабыр гына көтә. Яратуы да әле нәфрәткә әйләнеп җитмәгән, күрәсең. Ә өченче тапкыр яңа тормыш башларга курка. Тагын алданса, тагын беркемгә дә кирәксез булып калса? Ә яшь бара… 35 бит инде. Тик әле бер көн дә үзе өчен яшәмәгән.
Сәрия МИФТАХОВА Ватаным Татарстан