Канәгатьлек – байлык, канәгатьсезлек – мәңгелек фәкыйрьлек һәм коллыктыр, диләр. Раббың күпме бирсә, шуңа риза булып, чын күңелдән шөкер итсәң, хәтта башыңа проблема төшкәндә, синнән дә авыр хәлдәгеләргә карасаң, вәзгыять җиңеләйми калмый.
Пәйгамбәребез Мөхәммәд (с.г.в.) дә: “Үзегездән түбәннәргә карагыз, сездән өстен булганнарга карамагыз. Бу Аллаһының нигъмәтләрен кимсетмәскә ярдәм итә”, – ди. Даими кунагыбыз Рамил хәзрәт Юныс тә шөкер итеп яшәргә кирәген әйтә. Чираттагы әңгәмәбез шул хакта.
– Рамил хәзрәт, ни өчен адәм балалары гел зарлана?
– Дөрестән дә, соңгы вакытта шөкер итү сүзләренә караганда, зар-моңны күп ишетәбез. Һәр икенче кеше кризис дип кабатлый. Бу борынгы грек сүзе. Элек анда суд процессын шулай дип йөрткәннәр. Хөкем чыгару күңелле хәл түгел, монда карар кабул ителә, кешенең язмышы хәл ителә. Шул заманнардан килгәнчә, авыр вәзгыятьне кризис дип йөртә башлыйлар. Ягъни кризис – ул карар кабул итү һәм тормышыңның хәлиткеч мизгеле. Аннан чыгу юлы да икәү генә: йә җиңәсең, йә җиңеләсең.
Аллаһы Тәгаләнең кризис бирү сәбәпләре исә берничә. Ул авырлык аша адәм баласын тагын да үстерергә тели. Кыен хәлдә калганда һәркем яңа юл сайлый, ныграк уйлый башлый. Әңгәмәләребездә сөйләгән бар инде: яңа туган бала елый, чөнки кендеген кисәләр, әнисеннән ризык килми, тамагын туйдыру өчен үзенә тырышырга –күкрәк сөте имәргә кирәк була. Бераздан күкрәктән дә аералар – тагын кризис башлана. Монысында инде ризыкны чәйнәп үк ашарга туры килә.
Икенчедән, Аллаһы Тәгалә биргәнгә канәгать калмаганда да Ул авырлык җибәрә. Берәүгә дә кыенлыклар тик торганнан гына килми. Кризисның төрләре дә күп: икътисадый, матди, үсмер чордагы, гаиләдәге, психик, иҗади… Хәтта сәламәтлектә дә кризис бар. Рухи кризис булганда кеше намазын җиренә җиткереп үти алмый, Коръәнне тиешенчә укый алмый, ураза тоту авырлаша. Мондый вакытта адәм баласы йә бирешә, йә җиңә. Ләкин шуны аңларга кирәк: кризис ул – нигъмәт, без аның хаҗәтенә төшенеп кенә бетмибез. Аллаһы Тәгалә “Бәкара” сүрәсендә: “Сез нәрсәнедер яратмыйсыз, әмма моңарда хәерле әйбер бар. Нәрсәнедер яратасыз, тик анда зыян салынган. Аллаһ белә, сез юк”, – ди. Ул тагын: “Әгәр шөкер итсәгез арттырырмын, шөкер итмәсәгез, газабым каты булыр”, – ди. Шөкер итмәгән кешегә газап килми калмый. Динебездә шөкер итү – ураза тоту, намаз уку кебек фарыз гыйбадәт санала.
– Шөкер итү ысулларын әйтеп китегез әле. Аллага шөкер, дип әйтү генә җитәме?
– Шөкер итү тел белән дә, гамәл белән дә булырга тиеш. Аллаһка да, адәм баласына да шөкер ителә. Әйтик, берәрсе сиңа игелек эшләде, ди. Син аңа рәхмәт әйт, дога кыл, яхшылыгын нәрсә белән кайтара аласың, шуны уйла.
Язманы тулысынча "Акчарлак" газетасының 4 нче санында "Дин һәм тормыш" сәхифәсендә укый аласыз.