Татарстанда инде бер атна Африка эсселеге тора, 145 ел эчендә температура рекорды куелган, шторм кисәтү игълан ителгән. Июль аномалиясенә нәрсә сәбәп булды, ул озак дәвам итәчәк һәм 2010 ел сценарие кабатланырмы-юкмы?
145 ел эченә рекорд
Бу атнада көндез Татарстан башкаласында һава 34-35 градуска кадәр җылынды. Шәһәрдә тәүлеклек уртача температура климат нормасыннан 8-9 градуска югарырак. «Казан-Университет» метеостанциясе мәгълүматлары буенча, хәзер тәүлеклек уртача температура 21 градус дәрәҗәсендә булырга тиеш.
«8 июльдә „Казан-Университет“ станциясендә өч сәгать эчендә 35,2 градус теркәлгән, бу рекорд. Бу көнне 2010 елда шул ук көнне теркәлгән абсолют максимум-33,6 градусны япты. Шәһәрдә метеокүзәтүләр 1875 елдан бирле алып барыла», — дип хәбәр итте КФУ метеостанциясе мөдире Мәдинә Шәрипова.
9 июль иртәсендә КФУ метеостанциясендә 30,7 градус җылылык теркәлгән. КФУ метеостанциясе мәгълүматлары буенча, моңа кадәр бу көн 2010 елда, термометр баганасы Казанда көндез 35,1 градуска кадәр күтәрелгән вакытта иң эссе көн булган.
Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, ТР Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохитне күзәтү идарәсе хезмәткәрләре үз метеостанцияләрендә шулай ук рекордлы билгеләрне теркәгән. Ведомство мәгълүматлары буенча, Казанда 8-нче июль көнне 66-нчы ел элек булган температура рекорды куелган.
«Термометр баганалары Казан-терәк станцияләренә-34,4 градуска кадәр, Казан — Аэропорт авиация метеостанциясендә-34,6 градуска кадәр, ә Казан — Сокол авиация метеостанциясендә 35,7 градуска кадәр күтәрелде», — ТР Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохитне күзәтү идарәсенең рәсми сайтында әйтелә.
Бу көннең алдагы абсолют максимумы 1954 елда билгеләнгән иде-ул вакытта температура +33,3 градус иде.
Ни өчен шулай эссе
Профессор, география фәннәре докторы, КФУның метеорология, климатология һәм атмосфера экологиясе кафедрасы мөдире Юрий Переведенцев мәгълүматлары буенча, Татарстан башкаласында аномаль эсселек безнең үзәге Екатеринбург районында урнашкан антициклонның көнбатыш чирендә булуыбызга бәйле.
«Циркуляция шулай корылган ки, ул көньяк һәм көньяк-көнчыгыш агымнары белән көньяк районнардан, шул исәптән Казакъстаннан җылы китерә. Хәзер радиацион фон бик югары. Җәйнең макушкасында сулыкларда туфрак һәм су җылытыла,инде күп җылылык җыелган. Болар барысы да температураның рекордлы билгеләренә ярдәм итә. 9 июльдә шулай ук бик эссе булачак», — дип билгеләп үтте спикер.
Эсселек озакка сузылырмы
РФ Гидрометеорология һәм әйләнә — тирә мохитне күзәтү идарәсе фаразларына караганда, Казанга салкын фронтлар якынлаша, алар ярдәмендә 10 һәм 11 июль көндезге температура 26 градуска кадәр, ә төнлә температура 17 градуска кадәр төшәчәк. Әмма эсселек озакка кимемәс.
«Якшәмбе-12 июльдә тагын температура күтәрелер дип көтелә, эсселек атна уртасына кадәр дәвам итәчәк. Алга таба явым-төшем һәм температураларның бераз кимүе мөмкин, безгә төньяк-көнбатыштан циклон якынлаша», — дип билгеләп үтте Юрий Переведенцев.
РФ Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохитне күзәтү идарәсе фаразлары буенча, якындагы декадада Казанда тәүлеклек һава температурасы нормадан дүрт-биш градуска югарырак булачак һәм 24 градусны тәшкил итәчәк. Озак вакытлы фаразлар, гадәттә, тормышка ашырыла гына 60-70 процент. Шуңа күрә июль эсселеге ай уртасына кадәр тоткарланыр дип фаразларга була.
Татарстан буенча һава торышы
ТР Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохитне күзәтү идарәсе мәгълүматларына караганда, 10 нчы июльдә республикада алмашынучан болытлы һава көтелә, явым-төшемсез, җил төньяк-көнбатыштан. Урыны белән кыска вакытлы яңгыр, яшенле яңгыр, көндез урыны белән боз явачак. Җил көньяк-көнчыгыштан, көндез төньяк-көнбатышка күчүче талгын, яшен вакытында секундына 18-23 метрга кадәр көчәйтелгән. Минималь һава температурасы төнлә +18.+23 градус. Көндез максималь һава температурасы +25.+30 градус, ТР көнчыгышында +31 градус.+36 градус.
11 нче июльдә республикада алмашынучан болытлы һава көтелә, явым-төшемсез, җил көньяк-көнбатыштан. Төнлә һәм иртән урыны белән кыска вакытлы яңгыр, яшен, урыны белән боз явачак. Көндез явым-төшемсез. Җил төньяктан,төньяк-көнбатыштан. Минималь һава температурасы төнлә +12.+17 градус, көндез максималь һава температурасы +24 градус.+29 градус.
12 июльдә алмашынучан болытлы һава көтелә, күпчелек явым-төшемсез. Төньяк-көнбатыштан көньяк-көнбатышка таба күчүче талгын җил. Минималь һава температурасы төнлә +11.+16 градус, көндез максималь һава температурасы +26 градус.+31 градус.
Чыганак: Татар - Информ