Авылга афәт якынлаша: Кө­түлекләрдә үрчегән еланнар сыерларны чагып үтерә

-- Люция

Ямаш авылын тал­лык­лар, каен-усаклар чол­­гап алган. Бездә елан­нар күп еллардан бирле үрчи инде, ләкин быелгы ка­дәр ишәйгәннәре юк иде әле. Хәзер печәнне по­костан җыю сирәк инде, сә­нәкләп түгел, рулонлап җыябыз. Шундый бер рулонны таратканда ике елан килеп чыкмасынмы?! Анда ничек үлмәгәннәрдер, белгән юк. Икесен дә үтерергә туры килде.

Икенче юлы, салат, маринад банкаларын подвалга төшергәндә, иң соңгы баскы­чында яткан еланның нәкъ өстенә бастым, ярый әле бәхеткә тузбаш булып чыкты. Елан барыбер куркыта инде, көне буе йөрәгем чәнчеп йөрдем.

Бәрәңге сабагы чапканда тагын хәйран әкә­мәт булды. Чалгы белән үткән җирдә елан балалары күреп шаклар каттык. 4-5 кенә дә түгел иде чага торган кара елан ба­лалары! Еланнарның бу ка­дәр үрчүе гайре таби­гый хәл бит.

Безнең бакча башында үзәнлек, бәрәңге, яшелчә утыртып булмый, чөнки июньнең яртысына кадәр аннан ташу суы кит­ми, җир дымлы тора. Менә шунда кояшка чыгып яталар алар. Хәзер инде бераз ияләндек, баштарак бик курка идек.

Безнең якта еланнар нигездә дүрт төрле. Тузбаш еланнар. Кара, озын, юан гәүдәле чага торган еланнар. Өченче төрдәгеләре җиз төсендә, нәзек, озын буйлы, шулай ук чага торганнар. Дүртенчеләренең гәү­дәләре баш ягыннан юанаеп ки­лә дә, койрык очына таба нәзегәя. Болары күптән түгел генә күренә баш­ладылар, шулай ук чага тор­ган төргә керәләр.

Асфальт юлларда, кү­пер өсләрендә аларның машина тәгәрмәче астында калып сытылган гәү­дә­ләре еш очрый. Бик кызганыч булса да, аларның болай күпләп үрчүләре күңелгә гел шом салып тора. Балаларны чагулары бар бит. Безнең якта кө­түлекләрдә бик үрчегән еланнар инде берничә сыерны чагып өлгерде­ләр, бер сыер елан агу­ыннан үлеп тә китте.

Соңгы елларда әле ан­да, әле монда кеше­ләрне елан чагуы турындагы хә­бәрләр ишетелеп кенә тора, чөнки хәзер бу сөйрә­лүче­ләрдән кайда, ничек сакланырга белмәссең, үз подвалыңа резин итек киеп төшмисең бит инде! Миңа калса, алар берничә елдан безнең ка­рават асларында үзлә­ренә урын әзерли баш­лаячаклар.

Авыл өстенә әкренләп тагын бер зур бәла якынлаша дигән сүз, Алла сакласын инде. Ә бит барысы да урманнарга көтү кертүне тыюдан башланды. Урманнарны черек, ко­рыган агачтан да чис­тарт­мыйлар бит хәзер. Дачаларны, буш хуҗалыкларны кыргый агач, үлән басты. Табигать аерым бер тәртипне ярата шул.

«Татарстан яшьләре» газетасы, Миләүшә ХәЙРУЛЛИНА. Мамадыш районы, Ямаш авылы

Фото: pixabay.com

Бәйле