27 июль татар җәмәгатьчелеге драматург, режиссер Гафур Каюмов белән хушлашты. Ул Арчаның “Җидегән чишмә” халык театрында репетиция вакытында баскычтан егылып торба кисәгенә килеп төшә һәм район хастаханәсендә җан бирә.
Гафур Каюмовны туган авылы – Арча районы Яңа Сәрдә авылында җирлиләр. Аны белгән кешеләр Азатлыкка Гафур Каюмов турында истәлекләрен сөйләде.
Гафур Каюмов – иркен кеше. Бәлкем шуңа да туктаусыз эзләнгән, бер җирдән икенче җиргә күченеп йөргәндер ул. Гаҗәеп дәрәҗәдә киң күңелле, спектакльгә кирәк дисәләр, аягындагы башмагын салып бирә ала иде. Аның бөтен хыялы – кече театр оештыру булды. Татарның үзенең кече театры булырга тиеш дия иде. Һәм Әлмәттә эшләгән дәвердә шушы хыялына беркадәр якынлашты. Кече театр ихласлык таләп итә, анда ялган кабул ителми, юри елап, юри уйнап булмый. Анда сәхнәдә яшәргә кирәк. Хыялына бик якын килсә дә, югарыдан ярдәм булмаганга, тормышка ашыра алмады булса кирәк. Ләкин ул, эшем белән мондый театрның кирәклеген раслап күрсәтәм дип әйтә иде.
Аерым дөнья кешесе иде бит ул. Зәмһәрир суыкта тукталышта нәп-нәзек плащта, яланбаш, җәйге ботинкадан чыгып басканы күз алдында. Туңмыйм ди, миңа исә ул вакытта өши, ләкин үзен шушындый салкыннарга, дөнья гаделсезлекләренә әзерли кебек тоелды.
Резедә Гарифуллина, “Җидегән чишмә” Арча халык театры артисты: Ул шулкадәр якты кеше, без аны бик сөенеп каршы алдык. Аталарча кайгыртучан, җылы мөгамәләдә, бөтен нәрсәне сабыр итеп аңлатып бирә иде, беркайчан да тавыш күтәрмәде. Кызганыч, нибары бер спектакль чыгара алдык, гәрчә планнар зурдан иде. Кичә исә Арчада барган күчмә утырыш кунакларына Әнгам Атнабаевның “Балакайларым”, “Бабайлар чуагы” спектакльләреннән өзекләрне әзерләдек. Репетиция вакыты иде, барыбыз да сәхнәдә мәш килеп әзерләнәбез. Кем бишек аса, кем өстәлне әзерли. Гафур абый әле генә безнең белән иде, кай арада юкка чыккан. Пәрдә артына баскыч куеп, шуннан менгәндә егылган ул. Әллә йөрәге тоткан, әллә аягы тайган – монысын инде хәзер бер Ходай белә…
Тавышын ишетеп килгәндә, Гафур абый идәндә иде инде. Ашыгыч ярдәм Арча хастаханәсенә алып китте, ләкин йөрәге операцияне күтәрмәгән диләр. Без бөтен коллектив җыелдык һәм, беләсезме, соңгы көннәрендә ашкынып, безгә рәхмәтле булып эшләп йөргәнен искә алабыз да, ярый әле шушындый шәхескә, чын мәгънәсендә иҗат кешесенә бәхетле мизгелләр бүләк итә алганбыз дип, шөкер итәбез.
Гафур әфәнде «Зөләйха» фильмында да төшә, Зөләйха ире ролендә
Азатлык радиосы язмасы (чит ил агентлыгы)